Karmienie piersią jest całkowicie naturalnym procesem, więc po co zastanawiać się, jak to robić? Tak uważa wiele osób. A jednak dla kobiet żyjących w krajach wysoko rozwiniętych, które nie widzą na co dzień karmiących sióstr, matek i koleżanek, nie jest to takie oczywiste.
Fot. iStock.com
Potrzeba odrobiny wiedzy, „treningu” i czasu na oswojenie się z nową czynnością. Z drugiej strony to właśnie prawidłowa technika karmienia jest warunkiem udanej laktacji i uniknięcia problemów. Składa się na nią prawidłowa pozycja, trzymanie piersi, przystawienie do piersi i sposób ssania.
Zobacz: Karmienie piersią – najczęstsze problemy
Prawidłowa pozycja pomoże dobrze przystawić dziecko do karmienia
Aby dobrze przystawić dziecko do piersi, musisz przyjąć odpowiednią pozycję. Pozycje do karmienia omówiono w tekście Wygodne pozycje do karmienia i zaprezentowano na filmie Wygodne pozycje do karmienia, jednak w każdej z nich obowiązują te same zasady:
- jest Ci wygodnie, całe Twoje ciało jest dobrze oparte, plecy są proste, głowa oparta na oparciu fotela lub na poduszce, nogi spoczywają na podłożu lub podnóżku, czujesz się rozluźniona,
- aby nie odczuwać ciężaru dziecka, podpierasz swoje ramiona poduszkami lub specjalną poduchą do karmienia (tzw. rogalem),
- dziecko leży tak, że jego brzuszek przylega do Twojego ciała, a jego buzia jest skierowana w stronę Twojej piersi,
- głowa, plecki i pośladki dziecka znajdują się w jednej linii, główka dziecka nie skręca się w kierunku piersi ani nie jest przygięta do klatki piersiowej (ryc. 1.),
- dziecko czuje się stabilnie i bezpiecznie w Twoich ramionach.
Obejrzyj film na temat wygodnych pozycji do karmienia
Ryc. 1. Główka, plecki i pośladki dziecka leżą w jednej linii (fot. MP/CNoL).
Pawidłowe trzymanie piersi pomoże w przystawieniu dziecka
Ujmij pierś w taki sposób, aby cztery palce podtrzymywały ją od spodu, a kciuk od góry. Dłoń utworzy literkę „C”. Palce nie powinny dotykać otoczki brodawki, tylko skóry poza jej granicami. Naciskając lekko kciukiem, możesz sterować brodawką i unosić ją do góry (ryc. 2.).
Ryc. 2. Chwyt C. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012 (fot. M. Żukowska-Rubik).
- Prawidłowe przystawienie dziecka do piersi przedstawiono na filmie: Prawidłowe przystawianie dziecka do piersi (film).
- Ustaw główkę dziecka w niewielkim odchyleniu, tak aby nosek znajdował się na przeciwko brodawki, a bródka przylegała do piersi.
- Muskaj brodawką usta lub okolicę tuż nad górną wargą w kierunku góra – dół, aby wzbudzić odruch szukania, czyli szerokie otwarcie ust (niektóre dzieci same otwierają buzię w tym momencie [ryc. 3.]).
Ryc. 3. Dotykanie brodawką okolicy między noskiem a górną wargą dziecka. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce, jw. (fot. MP/CNoL).
- W chwili, gdy dziecko maksymalnie otworzy usta, skieruj brodawkę ku podniebieniu; w tym celu delikatnie naciśnij pierś (ryc. 4.).
Ryc. 4. Szerokie otwarcie buzi, brodawka skierowana w stronę podniebienia, dolna warga znajduje się na granicy otoczki. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce, jw. (rys. M. Sarna na podstawie DH UK).
- Delikatnie nałóż buzię dziecka na pierś (nie odwrotnie!). Podczas tego ruchu najpierw piersi dotyka bródka dziecka, a dopiero potem usta obejmują brodawkę wraz z otoczką (buzia dziecka powinna być szczelnie wypełniona piersią [ryc. 5.]). Nie popychaj ani nie ściskaj główki dziecka!
Ryc. 5. Uchwycenie piersi. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce, jw. (fot. MP/CNoL).
- Maluch powinien zacząć ssać pierś, najpierw powoli, a potem szybciej i bardziej rytmicznie.
Skąd będziesz wiedziała, że udało Ci się prawidłowo przystawić dziecko do piersi?
Jak rozpoznać nieprawidłowe przestawienie dziecka do karmienia
Jest OK (ryc. 6.), jeśli:
- buzia dziecka jest szeroko otwarta, a kąt między górną a dolną wargą wynosi co najmniej 160°,
- dolna warga dziecka jest wywinięta, a górna odchylona,
- czubek noska i bródka dotykają piersi,
- większa część otoczki znajduje się w ustach dziecka, a dolna warga obejmuje więcej otoczki niż górna,
- policzki dziecka są wypełnione, okrągłe,
- słychać regularne przełykanie (dźwięk przypominający głoskę „k”),
- nie odczuwasz bólu brodawek.
Ryc. 6. Prawidłowe uchwycenie – policzki zaokrąglone, usta szeroko otwarte, czubek nosa i brody oparte na piersi. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce, jw. (fot. M. Żukowska-Rubik)
Brawo! Udało Ci się prawidłowo przystawić malucha do piersi.
Nie jest OK., jeśli:
- kąt ust jest wąski (ryc. 7.),
- wargi są niewywinięte albo wciągnięte (ryc. 8.),
- nosek i bródka znajdują się w pewnej odległości od piersi,
- w buzi dziecka znajduje się tylko brodawka, bez otoczki,
- otoczka się marszczy,
- policzki dziecka zapadają się w trakcie ssania,
- słychać mlaskanie lub cmokanie,
- po karmieniu brodawka jest spłaszczona.
Ryc. 7. Płytkie uchwycenie, mały kąt ust. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce, jw. (fot. M. Żukowska-Rubik)
Ryc. 8. Niewywinięta dolna warga. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce, jw. (fot. M. Żukowska-Rubik)
Do poprawki! Wkładając mały palec w kącik ust dziecka (ryc. 9.), odłącz je od piersi i spróbuj jeszcze raz.
Ryc. 9. Przerwanie ssania przez włożenie palca w kącik ust. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce, jw. (fot. MP/CNoL)
Jak w każdej umiejętności, niezwykle cenny będzie instruktaż przeprowadzony przez fachowca: położną lub doradcę laktacyjnego. Aby laktacja była udana, wszystkie błędy powinny być szybko skorygowane, a wątpliwości wyjaśnione.