Głodny maluch chwyta pierś, ssie chętnie, spokojnie, nasycony wypuszcza pierś lub zasypia, jednak nie zawsze nakarmienie niemowlęcia udaje się tak idealnie.
Fot. iStock.com
Zdarza się, że maluch przerywa ssanie, zaczyna płakać, odgina się. Czasem wraca do piersi, czasem już nie chce. Martwisz się, że będzie głodny. Jeżeli takie niespokojne karmienia się powtarzają, Twój niepokój narasta. Rzadko zdarza się, by takie problemy spowodowały niedożywienie u malucha, zawsze jednak warto poszukać ich przyczyny.
Jak jest przyczyna, że dziecko denerwuje się przy piersi?
Najlepiej zacząć od najprostszych przyczyn – może dziecku jest niewygodnie?
Sprawdź:
- czy jego ciało jest stabilnie podparte,
- czy główka nie jest skręcona w stronę piersi lub broda przygięta do klatki piersiowej,
- czy buzia nie znajduje się zbyt daleko od piersi – wtedy trudno mu ją odpowiednio głęboko uchwycić i skutecznie ssać.
Zdenerwowanie matki udziela się karmionemu dziecku
Powinnaś również zadbać o wygodne miejsce do karmienia dla siebie i wyciszyć swoje emocje. Zdenerwowanie i napięcie matki udziela się dziecku. Ponadto w takiej sytuacji może dojść do spowolnienia lub zahamowania wypływu pokarmu, co dodatkowo nasili frustrację dziecka.
Potrzeba odbicia połkniętego powietrza
Ryc. 1. Ułożenie dziecka do odbicia. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012 (fot. M. Żukowska-Rubik)
Kolejnym zupełnie normalnym powodem niepokoju przy piersi może być potrzeba odbicia połkniętego powietrza (ryc. 1.) czy oddania gazów i stolca. Czasem dziecku może być za gorąco, a może nawet uwierać go włos owinięty wokół paluszka…
Zbyt szybki wypływ pokarmu
Nieco bardziej skomplikowane przyczyny niepokojów mogą się wiązać z intensywnym, zbyt szybkim wypływem pokarmu. Obserwuje się wówczas szybkie, głośne przełykanie, dziecko może odsuwać się od piersi, zaciskać buzię, oczy, wypuszczać pierś, z której tryska strumyczek pokarmu. Czasem może się nawet zakrztusić. Po kilkudziesięciu sekundach sytuacja się poprawia, intensywność wypływu mleka się zmniejsza i dziecko zaczyna jeść spokojnie.
Niepokój przy piersi z powodu małej ilości pokarmu
Niepokój przy piersi może być także związany z pogorszeniem laktacji u matki, maluch okazuje niezadowolenie, bo mleko się kończy, zanim zdążył się nasycić. Jeżeli podejrzewasz, że to może być przyczyną niepokoju Twojego dziecka, przeanalizuj wskaźniki skutecznego karmienia.
Niespokojne zachowanie przy piersi – objaw choroby
Trzeba także pamiętać, że niespokojne zachowanie przy piersi może być objawem problemu zdrowotnego – tak może reagować maluch z zakażeniem pleśniawkowym jamy ustnej, zapaleniem ucha, zakażeniem układu oddechowego czy moczowego, kolką niemowlęcą, chorobą refluksową przełyku. Jeżeli u dziecka pojawia się gorączka, jest ospałe lub nadmiernie pobudzone, wymiotuje, oddaje dużo więcej stolców niż zazwyczaj, zgłoś się do pediatry.
Niemowlę przerywa ssanie piersi – za dużo bodźców
Często jednak niepokój przy próbie przystawienia czy odmawianie ssania obserwuje się u zdrowych, doskonale rozwijających się 3–4-miesięcznych niemowląt. Jest to związane z etapem rozwojowym, który polega na zaciekawieniu otoczeniem i wszelkimi bodźcami, które docierają do dziecka, łatwym rozpraszaniem uwagi.
Dziecko niespokojne podczas karmienia piersią – jak postępować
Zapobiegaj zdenerwowaniu dziecka zanim zaczniesz karmić
Postępowanie z dzieckiem jest oczywiście uzależnione od przyczyny niepokoju. Oprócz zadbania o wygodę swoją i dziecka w czasie karmienia postaraj się również wyciszyć otoczenie i ograniczyć liczbę niepotrzebnych bodźców (dzwoniący telefon, przechodzące, zagadujące osoby itp.). Pierś podsuwaj delikatnie, w żadnym wypadku nie przymuszaj dziecka do ssania. Możesz brać dziecko do karmienia we śnie, tuż przed wybudzeniem albo wkrótce po zaśnięciu. Przed karmieniem i podczas niego uspokój dziecko, zanim zaproponujesz mu pierś – przytul, pokołysz, ponoś (ryc. 2.). Niektóre niemowlęta czują się lepiej, gdy są ciaśniej zawinięte. Znakomite działanie wyciszające ma przytulanie rozebranego do pieluszki malucha do Twojego ciała kilka razy dziennie. Taki kontakt skóra do skóry sprzyja wydzielaniu uspokajających hormonów i wzmacnia instynktowne zachowania dziecka.
Ryc. 2. Noszenie w tej pozycji przynosi ulgę w kolce. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce, jw. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012 (fot. M. Żukowska-Rubik)
Jeśli problemem jest upośledzony wypływ pokarmu, pomocny będzie ciepły kompres na piersi przed karmieniem, delikatne masowanie, lekkie potrząsanie piersi, masaż karku, głębokie oddechy.
Zadbaj o prawidłowy wypływ pokarmu
Przy zbyt szybkich wypływach odciągnij przed karmieniem niewielką ilość pokarmu i wybierz pozycję do karmienia tak, by główka dziecka znajdowała się nad piersią (Ty w leżeniu na plecach, maluch leży na Tobie, pozycje siedzące, ale Twoje ciało jest odchylone do tyłu – taką pozycję łatwo uzyskać na bujanym fotelu). Możesz też przerwać karmienie, gdy widzisz, że dziecko ledwo nadąża z połykaniem, i poczekać kilka chwil, aż tryskanie mleka ustąpi. Maluch może potrzebować kilkakrotnego odbijania w czasie karmienia.
Niespokojne dziecko z powodu zbyt szybkiego wypływu pokarmu – co robić?
Jeżeli czujesz, że piersi są mocno przepełnione, a maluch kolejny raz się nie przystawia, odciągnij pokarm. W ten sposób ochronisz pierś przed zastojem lub uzyskasz mleko, które możesz podać „strajkującemu” dziecku (butelką albo w inny sposób). Zwykle opisane problemy mają charakter przejściowy i należy je przeczekać. Jeżeli nie ustępują, zgłoś się do poradni laktacyjnej (zob. Fachowa pomoc w karmieniu piersią).
