Pytanie nadesłane do redakcji
Obecnie na rynku pojawiło się mleko 3,8% (np. łaciate junior). Czy w żywieniu małych dzieci (1–3 lat) należy stosować jedynie to mleko, czy mleko o zawartości 3,2% tłuszczu też jest odpowiednie?
Odpowiedziała
dr hab. n. med. Andrea Horvath
specjalista pediatrii i gastroenterologii
Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Z nieznanych powodów producent mleka o zawartości tłuszczu większej niż zawartość standardowa (3,2% lub 2%) uznał, że małe dzieci wymagają więcej tłuszczu, i nazwał to mleko „junior”. Nawiązuje to zapewne do mleka modyfikowanego typu junior, przeznaczonego dla dzieci w wieku 1–3 lat. Chcę podkreślić, że te nazwy to chwyt czysto marketingowy!
U zdrowych dzieci >1. roku życia nie dowiedziono większej korzyści ze stosowania mleka modyfikowanego typu junior niż zachowania dobrze zbilansowanej, codziennej diety dziecka (po 1. roku życia można podawać normalne mleko krowie w odpowiedniej ilości).
Pozostaje pytanie, czy zwiększanie zawartości tłuszczu w mleku przynosi korzyści zdrowotne? Wprawdzie u dzieci <2. roku życia jakiegokolwiek ograniczanie tłuszczu w diecie, w tym cholesterolu, nie jest potrzebne, jednak w żadnych rekomendacjach nie uwzględniono produktów o zwiększonej zawartości tłuszczów i nie należy zwiększać ich ilości w stosunku do zapotrzebowania. Można się domyślać, że tłuszcz zawarty w mleku 3,8% zawiera głównie nasycone kwasy tłuszczowe, których spożycia nie należy zwiększać. Zresztą dotychczas spotykaliśmy się głównie z pytaniem, czy stosować produkty o zmniejszonej zawartości tłuszczu?
U dzieci starszych zapotrzebowanie na tłuszcze zmienia się z wiekiem:
- pomiędzy 2.–3. rokiem życia stanowić powinno 30–35% całkowitego dziennego zapotrzebowania energetycznego
- u dzieci >4. roku życia zmniejsza się do 25–35%
Rekomendowane są wielonienasycone i jednonienasycone kwasy tłuszczowe (tabela). U dzieci >2. roku życia nasycone tłuszcze nie powinny przekraczać 10% całkowitego zapotrzebowania energetycznego dziecka, a dobowe spożycie cholesterolu powinno wynosić <300 mg.
Tabela. Źródła tłuszczów w diecie | |
---|---|
Typ | Produkty |
jednonienasycone kwasy tłuszczowe | oleje roślinne np. rzepakowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek, słonecznika orzeszki ziemne, orzechy nasiona awokado |
wielonienasycone n-3; omega-3 | [ALA] oleje roślinne np. rzepakowy, sojowy siemię lniane kiełki pszenicy niektóre wzbogacone jaja [EPA i DHA] owoce morza (zwłaszcza tłuste ryby np. śledź, łosoś, szprot) niektóre wzbogacane jaja |
wielonienasycone n-6; omega-6 | [LA] oleje roślinne np. sojowy orzeszki ziemne, orzechy nasiona drób |
nasycone kwasy tłuszczowe | pełne tłuszcze produkty mleczne o zmniejszonej zawartości tłuszczu mięso, drób oleje roślinne np. kokosowy, z ziaren palmowych |
ALA – kwas α-linolenowy, EPA – kwas eikozapentaenowy, DHA – kwas dokozaheksaenowy, LA – kwas linolowy |