Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem mamą 12-latka, dziś na badaniu psychologicznym potrzebnym do szkoły zasugerowano mi oznaczenie poziomu hormonów z powodu dużych dłoni mojego syna. Syn w marcu skończył 12 lat, ma 180 cm wzrostu, rozmiar butów 49, waga 76 kg i może faktycznie duże dłonie, ale cały jest duży. Zaniepokoiło mnie to. Jaki lekarz wystawi takie skierowanie?
Odpowiedziała
dr n. med. Ewa Krajewska-Siuda
endokrynolog, pediatra
Poradnia Endokrynologiczna
Centrum Leczenia Chorób Serca i Naczyń Unicardia
Nadmierny wzrost najczęściej jest następstwem konstytucjonalnie wysokiego wzrostu oraz genetycznie uwarunkowanego, rodzinnie wysokiego wzrostu, który występuje u ok. 3% populacji. Jednak u części pacjentów występują dodatkowe odchylenia w badaniu przedmiotowym lub badaniach laboratoryjnych, pozwalające ustalić rozpoznanie zespołu przebiegającego z wysokim wzrostem, które mogą być wynikiem:
- zaburzeń hormonalnych:
- nadmierne wytwarzanie hormonu wzrostu - gigantyzm (opisano jedynie pojedyncze przypadki gigantyzmu przysadkowego u dzieci),
- wrodzony przerost nadnerczy (częstość występowania: około 1 na 14 000 noworodków),
- przedwczesne dojrzewanie płciowe - zaburzeń genetycznych:
- zespół Marfana (częstość występowania: od 1,5 do 10 na 100 000 osób),
- zespół Klinefeltera (częstość występowania: 1:500 noworodków płci męskiej),
- homocystynuria, zespół łamliwego chromosomu X, zespół Beckwitha i Wiedemanna, zespół Sotosa i inne.
Wzrost syna jest powyżej 97 percentyla, który dla 12-latków wynosi 167 cm. Konieczna jest konsultacja endokrynologiczna mająca na celu ustalenie przyczyny wysokiego wzrostu, przeprowadzenie diagnostyki różnicowej, ustalenie przewidywanego wzrostu ostatecznego i udzielenie porady dotyczącej ewentualnych możliwości terapeutycznych.
Piśmiennictwo:
Domagalska-Nalewajek H., Lewiński A.: Gigantyzm a nadmierny wzrost u dzieci. Endokrynologia wieku rozwojowego. 2011; 19(1).Giustina A. i wsp.: Criteria for cure of acromegaly: a consensus statement. J. Clin. Endocrinol. Metab. 2000; 85: 526-529.
