Pytanie nadesłane do redakcji
Moja 11-miesięczna córeczka ma powiększone gruczoły piersiowe. Po badaniu hormonów wyszedł testosteron TTe 10 (norma lab. 2-5), a progesteron PGN0, 73 (norma 10-30), estradiol Er11, 8 (5-10). Czy te wyniki powinny niepokoić i o czym mogą świadczyć?
Odpowiedziała
dr n. med. Ewa Krajewska-Siuda
Endokrynolog, pediatra
Poradnia Endokrynologiczna
Centrum Leczenia Chorób Serca i Naczyń UNICARDIA
Wiek córki, charakterystyka objawu przemawiają za izolowanym przedwczesnym powiększeniem gruczołów piersiowych (thelarche praecox - TP) i jest uważane za łagodny objaw kliniczny, który nie wymaga leczenia. Jednak do postawienia pewnego rozpoznania niezbędna jest konsultacja endokrynologiczna.
TP występuje najczęściej u dziewczynek w wieku poniżej dwóch lat, rzadziej między trzecim a ósmym rż. Jego patogeneza nie została w pełni wyjaśniona. Uważa się, że może to być objaw:
- częściowego przedwczesnego pobudzenia osi przysadkowo-podwzgórzowej, manifestującego się izolowanym wzrostem stężenia FSH
- nieznacznego wzrostu stężenia estradiolu w surowicy
- nadwrażliwości tkanki gruczołowej na estradiol.
Dla TP, w odróżnieniu od prawdziwego przedwczesnego dojrzewania, charakterystyczne są:
- brak przyspieszenia tempa wzrastania,
- brak owłosienia płciowego,
- brak przyspieszenia wieku kostnego,
- przedpokwitaniowe wymiary macicy i jajników w badaniu ultrasonograficznym miednicy małej
- przedpokwitaniowe stężenie gonadotropin i estradiolu w surowicy.
Dzieci z rozpoznaniem TP nie wymagają leczenia, jednak niezbędna jest długotrwała obserwacja w celu wykluczenia ewentualnej progresji dojrzewania.
Nie potrafię ustosunkować się do przedstawionych wyników, gdyż nie podała Pani jednostek, a przedziały norm dla 11-miesięcznego dziecka zawarte w dostępnym piśmiennictwie nie odpowiadają tym podanym przez Panią. Zlecone badania różnią się od tych, które standardowo są wykonywane w takich przypadkach, więc myślę, że nie mam wglądu w całość obrazu klinicznego. Stąd wskazana jest konsultacja endokrynologiczna.
Piśmiennictwo:
Kubik J.: Najczęstsze choroby i zaburzenia rozwojowe piersi u dzieci i młodych kobiet. Onkologia Współczesna. 2004; 6 (53): 288-295Małecka-Tendea E.: Przedwczesne powiększenie gruczołów piersiowych (thelarche praecox) - szara strefa przedwczesnego dojrzewania. Endokrynologia, Diabetologia i Choroby Przemiany Materii Wieku Rozwojowego. 2000; 6: 1: 31-36