Pytanie nadesłane do redakcji
Słyszałam, że zespół nagłej śmierci łóżeczkowej może być uwarunkowany genetycznie i wystąpić mimo przestrzegania przez rodziców wszystkich zaleceń. Czy to prawda?
Odpowiedziała
dr med. Jolanta Wasilewska
Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Alergologii Dziecięcej
Pracownia Zaburzeń Snu
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Śmierć łóżeczkowa to śmierć niemowlęcia o nieustalonej przyczynie (pomimo wykonania badania sekcyjnego).
Do wystąpienia zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej (Sudden Infant Death Syndrome – SIDS) mogą predysponować pewne czynniki środowiskowe i genetyczne.
Do czynników środowiskowych należą m.in.:
- układanie niemowlęcia do snu w pozycji na brzuchu
- ekspozycja na składniki dymu tytoniowego (już od pierwszych miesięcy życia w łonie matki)
- przegrzewanie niemowlęcia, spowodowane np.: zbyt wysoką temperaturą powietrza w sypialni dziecka, zbyt ciepłym ubraniem i zbyt ciepłym okryciem podczas snu (kołderką).
Unikanie przez rodziców i opiekunów wymienionych sytuacji istotnie wpływa na obniżenie ryzyka śmierci łóżeczkowej.
Predyspozycje genetyczne do SIDS są mniej poznane niż uwarunkowania środowiskowe. Wymienia się wśród nich m.in.: zespół wydłużonego QT predysponujący do zaburzeń rytmu serca lub defekt receptorów serotoninergicznych w mózgu predysponujący do zaburzeń oddychania.
Ryzyko SIDS w rodzinie, w której już jedno dziecko zmarło z powodu śmierci łóżeczkowej, może być nawet 20 razy większe niż w rodzinach niedotkniętych SIDS. Dlatego dzieci z rodzin z podwyższonym ryzykiem SIDS mogą wymagać specjalistycznych badań medycznych i dodatkowo – oprócz opisanego wyżej sposobu pielęgnacji dziecka – monitorowania oddechu niemowlęcia w warunkach domowych do ukończenia 1. roku życia.
Piśmiennictwo:
American Academy of Pediatrics Policy Statement; Task Force on SIDS; The Changing Concept of Sudden Infant Death Syndrome: Diagnostic Coding Shifts, Controversies Regarding the Sleeping Environment, and New Variables to Consider in Reducing Risk. Pediatrics, 2005; 116: 1245–1255. Beckwith J.B.: Observations on the pathologic anatomy of the sudden infant death syndrome. W: Sudden Infant Death Syndrome. Red.: Bergman A.B., Beckwith J.B., Ray C.G.. Seattle, WA, University of Washington Press, 1970: 83. Filiano J.J., Kinney H.C.: Perspective on neuropathologic findings in victims of the sudden infant death syndrome: The triple –risk model. Biol. Neonate, 1995; 65: 194–197. Kinney H.C., Panigrahy A., Filiano J.J. i wsp.: Brain stem serotoninergic receptor binding in the sudden infant death syndrome. J .Neuropathol. Exp. Neurol., 2000, 59: 377–384.Zobacz także
Śmierć łóżeczkowa – jak zminimalizować ryzyko jej wystąpienia »Bezdechy »
Jak ubierać małe dziecko? »
Ochrona przed dymem tytoniowym »
Najczęstsze przyczyny utrudnień w oddychaniu u niemowląt i małych dzieci »
Czy spanie w jednym łóżku z niemowlęciem jest dla niego bezpieczne? »