Pytanie nadesłane do redakcji
Rumianek wg zaleceń można podawać już od drugiego tygodnia życia dziecka. Jednak jest to zioło, na które można być uczulonym. Jak objawia się reakcja alergiczna u niemowląt i jak należy przy niej postąpić? Czy zdarzają się przypadki, że reakcja organizmu zagraża życiu? Kiedy zgłosić się do szpitala? Czy jeśli występuje alergia na napar z rumianku, oznacza to, że nie można stosować wszelkich preparatów zawierających choćby śladowe ilości tego zioła, np. żele łagodzące ból przy ząbkowaniu, herbatki koprowo-ziołowe? Jaki jest bezpieczny sposób sprawdzenie, czy dziecko nie jest uczulone na rumianek?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Nie ma zaleceń lekarskich określających wiek od którego można stosować preparaty zawierające rumianek. Uczulenia na rumianek występują u ok. 2% osób.
Herbatki oraz kosmetyki zawierające wyciągi zawierające rumianek należą do potencjalnych alergenów, w związku z czym nie powinny być stosowane u małych dzieci.
Bezwzględnie przeciwwskazane są u pacjentów ze stwierdzoną nadwrażliwością alergiczną.
Alergia na rumianek może przebiegać w mechanizmie natychmiastowym (IgE-zależnym) lub opóźnionym.
Reakcje natychmiastowe manifestują się klinicznie objawami ze strony różnych narządów:
- nos – napady kichania, swędzenie nosa, wodnista wydzielina
- oczy – zaczerwienienie, swędzenie, pieczenie, łzawienie
- skóra – zmiany o charakterze bąbli pokrzywkowych, świąd
- oskrzela – napadowy suchy kaszel, świszczący oddech, uczucie ucisku w klatce piersiowej, trudności w oddychaniu
- jama ustna i górne drogi oddechowe – obrzęk języka, warg, krtani, świąd gardła i podniebienia, duszność związana z utrudnionym przepływem powietrza przez górne drogi oddechowe
- układ pokarmowy – bóle brzucha, biegunki
- układ krążenie, spadek ciśnienia, zatrzymanie akcji serca
- ośrodkowy układ nerwowy – pobudzenie lub senność, drażliwość
- w skrajnych przypadkach zgon.
Reakcje alergiczne związane z nadwrażliwością opóźnioną charakteryzują się zmianami skórnymi o charakterze wyprysku ze świądem.
Występują najczęściej po kilkunastu lub kilkudziesięciu godzinach w miejscach narażonych na kontakt z kosmetykami, maściami itp. zawierającymi rumianek.
Reakcje z nadwrażliwości alergicznej na rumianek mogą towarzyszyć uczuleniom na pyłki roślin z Compositae, uczuleniom na seler, melon, orzechy, cynamon.
W przypadku alergii na rumianek objawy kliniczne mogą wystąpić nawet po śladowych ilościach rośliny w napoju, kosmetyku lub leku.
Piśmiennictwo:
Kiljańska I., Mojkowska H.: Zielnik Polski. Wydawnictwo Interpress 1988, 299–306.Matuszkiewicz W.: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN 2006
Rudzki E.: Alergeny. Medycyna Praktyczna 2008, 549-552.