Pytanie nadesłane do redakcji
Mój 6-letni syn, nawet po wymyciu zębów, ma nieprzyjemny zapach z ust. Regularnie chodzimy do dentysty, który stwierdził ostatnio, że to nie z powodu zębów. Także syn nie ma objawów chorych zatok czy kataru. Może Państwu uda się mi podpowiedzieć, gdzie powinnam szukać. Dziękuję, Magda
Odpowiedziała
dr n. med. Andrea Horvath
pediatra - gastrolog
Zespół Żywieniowy Kliniki Pediatrii
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Szanowna Pani,
intensywny, nieprzyjemny zapach z ust nazywany profesjonalnie halitozą jest dość powszechnym problem społecznym, który dotyczy dzieci (oraz dorosłych) w każdym wieku. Uważa się, że źródłem zapachu są lotne związki (m.in. siarki) będące produktami metabolizmu bakterii, głównie Gram-ujemnych beztlenowców, zasiedlających jamę ustną, a w szczególności grzbietową powierzchnię języka.
Problem halitozy może być jednak bardziej złożony, zatem by podjąć odpowiednie metody leczenia, trzeba najpierw ustalić przyczynę dolegliwości. Halitozę prawdziwą dzielimy na:
- halitozę fizjologiczną - tzw. poranny oddech, w której nieprzyjemny zapach jest konsekwencją spadku produkcji śliny w ciągu nocy oraz zwiększonej aktywności bakterii (podobne mechanizmy powodują powstawanie specyficznego zapachu w trakcie głodzenia czy gorączki u dziecka);
- oraz halitozę patologiczną - w której przyczyny mogą tkwić w obrębie jamy ustnej (choroby zębów i przyzębia) lub być pochodzenia zewnętrznego, tj. choroby przewodu pokarmowego (np. choroba refluksowa, zachyłki przełyku), choroby układu oddechowego (np. zapalenie migdałków, zatok, zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa, rozstrzenia oskrzeli); zaburzenia metaboliczne (np. cukrzyca, niewydolność wątroby?)
Pragnąc usunąć "nieprzyjemny problem" halitozy, w pierwszej kolejności należy zadbać o odpowiednią higienę jamy ustnej, w tym pamiętać należy w trakcie szczotkowania zębów, o jednoczasowym szczotkowaniu języka, co zmniejsza stężenia lotnych związków siarki w jamie ustnej o dodatkowe 50%, obniżając w ten sposób przykry zapach z ust. Jeśli jednak pomimo zastosowanego reżimu higienicznego objawy się utrzymują, należy skierować się z dzieckiem do lekarza pierwszego kontaktu, aby ocenił ryzyko innych przyczyn halitozy prawdziwej i skierował Państwa do odpowiedniego specjalisty.
Z punktu widzenia gastrologa, mogę jednak pocieszyć, że u znaczącej większości naszych małych pacjentów diagnozowanych z tego powodu w Klinice, nie potwierdzamy na szczęście żadnej patologii w obrębie przewodu pokarmowego, zatem powodzenia i wytrwałości w szczotkowaniu?
Piśmiennictwo:
Lehmann-Kalata A., Kuszczak T., Stopa J.: Halitoza - przegląd piśmiennictwa. Dental Forum 2012; 1: 107-110.Dziechciarz P., Horvath A.: Halitoza - choroba gastroenterologiczna? Pediatria Współczesna. Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka 2009; 111: 37-39.