Pytanie nadesłane do redakcji
Moja córeczka, która obecnie ma 2 lata 8 miesięcy, ma próchnicę butelkową, od blisko roku jeździmy na okresowe kontrole, najbardziej zepsute są górne jedynki i dwójki, które pani dentystka zaplombowała. Mówiła, że lapisować nie ma sensu, bo ząb psuje się od środka, bardzo pilnujemy zębów, myjemy rano i wieczorem Elmexem. Córka bardzo mało je słodyczy, głównie żelki i gumy rozpuszczalne, tylko jest strasznym niejadkiem. Tydzień temu odłamał się jej kawałeczek jedynki, na drugi dzień pani dentystka zaplombowała. Wczoraj oglądam zęby, a córka nie ma jednej górnej dwójki, tzn. tylko korzeń i łupka przy dziąśle, druga dwójka też jakby mniejsza (pragnę zaznaczyć, że jak córka była mała otwierała pudełka ząbkami - pilnowałam, ale nie można jej było upilnować), dwójki były połowę długości jedynek, a teraz w ogóle się odłamała. Proszę o poradę, co w tej sytuacji zrobić, wybieramy się do Pani doktor, ale termin jest za 2 tygodnie. Córka nie chce jeść. Czy ząb trzeba usunąć? Córka jeszcze nie ma 3 lat, czy to nie będzie szkodzić zębom stałym, czy jest szansa że zęby stałe będą bardziej trwałe. Co można zrobić, aby wzmocnić zęby. Kosztuje mnie to wiele nerwów i nieprzespanych nocy, córka panicznie reaguje na dentystę.
Odpowiedziała
dr n. med. Wioletta Bereziewicz
Zakład Epidemiologii i Badań Populacyjnych IZP CMUJ w Krakowie
Estetica Krakow w Krakowie
Europejskie Centrum Profilaktyki w Krakowie
Etiologia próchnicy zębów jest wieloprzyczynowa, gdyż jeden czynnik nie może zainicjować procesu próchnicowego w uzębieniu dziecka. Próchnica jest chorobą infekcyjną i często zdarza się, że dochodzi do zakażenia jamy ustnej dziecka bakteriami próchnicotwórczymi przenoszonymi z jamy ustnej matki i najbliższych członków rodziny.
W ostatnich latach uważa się, że przyczyną wystąpienia próchnicy u dzieci do 3. roku życia może być przedłużone karmienie butelką. Ta postać próchnicy o bardzo ostrym przebiegu określana jest w piśmiennictwie jako nursing bottle caries, bottle caries syndrome, w krótkim czasie prowadzi ona do znacznego zniszczenia tkanek zęba. Nadmiernie słodzone pokarmy o papkowatej treści i słodzone napoje przyklejają się do słabo zmineralizowanych zębów w miejscu przylegania smoczka, pozostają tam, powodując tworzenie się rozległych ubytków próchnicowych w zębach przednich. Pokarm zalega na słabo zmineralizowanych zębach praktycznie bez przerwy od jednego karmienia do następnego. W szczególności jest to niekorzystne podczas snu w nocy, gdyż ochronne działanie śliny jest znacznie zmniejszone. Demineralizacji tkanek zęba sprzyja też częste pojenie niemowlęcia i dziecka sokami owocowymi.1
W 30% przypadków próchnicę zębów uważa się za przyczynę wad zgryzu (Ryc.). Gdyż już w uzębieniu mlecznym rozległa próchnica zębów znacznie utrudniająca żucie wpływa przez to niekorzystnie na rozwój zęba.
Największe szkody wynikające z nieleczonej próchnicy i następującej utraty zębów mlecznych powstają w czasie wymiany uzębienia, kiedy ząb szósty z powodu braku mlecznych trzonowców w krótkim czasie przemieszcza się do przodu i swym nieprawidłowym ustawieniem daje początek wadzie zgryzu. A przedwczesne usunięcie zębów mlecznych z powodu nieleczonej próchnicy może być przyczyną opóźnionego wyrzynania się zębów stałych.2
Proszę udać się do lekarza dentysty z dzieckiem celem badana klinicznego i oceną możliwości odbudowy brakujących tkanek zęba mlecznego.
Piśmiennictwo:
1. Szpringer-Nodzak M.: Stomatologia wieku rozwojowego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007: 300-304.2. Szpringer-Nodzak M.: Wszystko o zębach twojego dziecka. Poradnik dla rodziców. Warszawa 1996: 105-114.
