Pytanie nadesłane do redakcji
Syn choruje na ospę. Córka przechodziła już ospę, ale ma parę krostek. Czy ona zaraża? Jak można zarazić się wirusem? Czy ich mama może przenosić wirus, pomimo że w dzieciństwie chorowała i nie ma objawów?
Odpowiedział
dr n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Jeżeli córka przechodziła już ospę wietrzną, jak rozumiem - w przeszłości, to nie powinna zachorować po raz drugi (jest to zjawisko bardzo rzadkie). Skoro tak, obserwowane przez Panią krostki mogą mieć inną przyczynę i nie doprowadzą do zakażenia ospą wietrzną. Jeżeli córka niedawno przechodziła ospę wietrzną, będzie zaraźliwa do zaschnięcia wszystkich pęcherzyków.
Jeżeli chodzi o zaraźliwość ospy wietrznej, to choroba przenosi się drogą kropelkową (kropelki aerozolu wydzielin dróg oddechowych chorego dostają się przy wdechu na błony śluzowe układu oddechowego osoby wrażliwej na zakażenie) lub przez kontakt płynu z pęcherzyków wiatrówkowych z błonami śluzowymi lub uszkodzoną skórą. Chory zaraża otoczenie od 1–2 dni poprzedzających pojawienie się wykwitów do czasu przyschnięcia wszystkich pęcherzyków, zwykle przez 5–7 dni po wystąpieniu wysypki. Przechorowanie ospy wietrznej zapewnia trwałą odporność na zakażenie.
W opisanym przez Panią przypadku osoba mająca się opiekować córeczką chorowała już na ospę wietrzną, więc jest odporna. Co wiadomo o możliwości przeniesienia ospy wietrznej za pośrednictwem zdrowej osoby (mamy, która obecnie nie choruje), to chociaż teoretycznie jest to możliwe, w praktyce jest bardzo rzadkie – wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV) jest bardzo wrażliwy na czynniki środowiska i krótko przeżywa na powierzchni odzieży oraz przedmiotów. Przeniesienia zakażenia można zatem uniknąć dzięki zwykłym zabiegom higienicznym: myciu rąk po kontakcie z chorym i zmianie odzieży czy używaniu fartucha. W klinice, gdzie pracuję, stosujemy izolację oraz opisane zabiegi higieniczne i nie dochodzi do zakażeń pacjentów od chorych na ospę wietrzną.
Piśmiennictwo:
CDC: Varicella (Chickenpox): Unprotected StoryCDC: Yellow Book. Chapter 3: Infectious Diseases Related To Travel, Varicella.
Marin M., Guris D., Chaves S.S. i wsp.: Prevention of varicella: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm. Rep. 2007 Jun 22; 56 (RR-4):1–40. World Health Organization.
Mayers M. i wsp.: Varicella-zoster virus. [W:] Nelson Textbook of Pediatrics. Wyd. 18, 2007: 1366–1372.