Poznawanie książki zaczyna się bardzo wcześnie, bo już w niemowlęctwie. Wówczas rodzice kupują dziecku książeczki z tworzywa sztucznego, którymi można się bawić w czasie kąpieli czy z kartonowymi stronami, które można przewracać z dowolną siłą.
Rys. Anita Ponikło Dzięki książkom uczymy się rozpoznawać przedmioty, kolory, nazywać czynności. Pierwsze książeczki są bardzo kolorowe, proste w przekazie, bliskie problemów, z jakimi spotykają się dzieci. Z przekazu obrazkowego powoli przechodzi książka w przekaz słowny, zmienia się funkcja obrazka, który staje się elementem towarzyszącym słowu, podpowiadaczem wyobraźni. Kolor może podpowiadać ton, atmosferę opowieści, ale przestaje dominować. Wizualna strona książki jest zawsze istotna. We wczesnym dzieciństwie skupia na sobie uwagę, pobudza zmysł wzroku.
Zauważamy daną książkę, bo podoba nam się jej okładka, czyli opakowanie. Powinno ono zapowiadać, co jest w środku. Obcując z książką od wczesnego dzieciństwa, dziecko potem nastolatek z wielką przyjemnością będzie buszowało w bibliotece, księgarni, często samodzielnie podejmując decyzję, co wybrać, nauczy się ufać swoim wyborom.
Nim dziecko samo przeczyta książkę, będzie chciało słuchać, jak czytają ją najbliżsi. To cenny czas zarówno dla dziecka, jak i rodziców. To ich własna chwila, kiedy – najczęściej przytuleni – wspólnie odkrywają świat nieznany dziecku, a pokazywany poprzez głos i gest bliskości. Przyjdzie taki czas, kiedy dziecko poprawi rodzica, gdy ten opuści jakiś fragment lub się pomyli, będzie kończyło wersy, a nawet całe ustępy. Wtedy w rodzicach odezwie się duma. Tak miło się pochwalić przed znajomymi osiągnięciami potomka! Przyjemnie jest też od dorosłego dziecka dostać rekomendację dobrej lektury, podyskutować o temacie poruszonym w książce.
Nim tak się stanie, dziecko musi doświadczyć zainteresowania lekturą. Rozmowa o książce to wstęp do treningu umiejętności dyskutowania, wyrażania swojej opinii, zabierania głosu w sprawach, o których coś wiemy.
Dorastałam w czasach ubogo wyglądającej książki, ale zdarzały się perełki wydawnicze. Tyle radości sprawiały, że została ona we mnie do dziś, podobnie jak i pamięć dnia, w którym mama zapisała mnie do biblioteki dla dzieci i mogłam samodzielnie wybierać lektury.
Z książkowych wspomnień z dorosłego życia utkwił w mojej pamięci taki obrazek z wakacji: jest poranek, całą czwórką siedzimy razem w jednym dużym łóżku i czytamy książki, każdy swoją, potem naszemu rocznemu dziecku czyta starszy brat. Mościmy się w tym łóżku, przytulamy i jest nam dobrze.
Wskazówki
- Kupujmy książki od niemowlęctwa, dostosowane do wieku dziecka.
- Im młodsze dziecko, tym więcej obrazków i kolorów.
- Czytajmy naszym dzieciom, będąc blisko siebie, ciało przy ciele.
- Rozmawiajmy o książkach.
- Wybierajmy książki wspólnie z dzieckiem, zgadując razem, jaka jest treść, komentując jakość wydania.
- Zapiszmy nasze dziecko do biblioteki, jak tylko zacznie czytać samodzielnie.
- Bierzmy ze sobą na wakacje książki, czytajmy we wspólnej przestrzeni, dzielmy się uwagami na temat czytanych treści.
