Polskie dzieci nie są skazane na próchnicę, ale potrzebne są konkretne działania – podkreślali uczestnicy czwartkowej debaty w Poznaniu. Zapowiedziano stworzenie "Białej Księgi Stomatologii Dziecięcej" z opiniami i pomysłami na usprawnienie tej opieki, która trafi do resortów zdrowia i edukacji.
Fot. collusor / Pixabay.com
Debatę, pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka Marka Michalaka, zorganizowano w trakcie 26. Środkowoeuropejskiej Wystawy Produktów Stomatologicznych CEDE 2017.
Michalak w nagraniu skierowanym do uczestników podkreślił, że obecnie w Polsce można już mówić o epidemii próchnicy u dzieci.
"Apeluję do ministra zdrowia, zresztą bardzo konsekwentnie, o podejmowanie działań na rzecz ochrony zdrowia dzieci, tego zdrowia stomatologicznego. Oczekujemy konkretów, oczekujemy praktycznego działania, bo dużo różnych teoretycznych rzeczy gdzieś krąży w rzeczywistości. Większości nie znamy, bo te pomysły nie zostały przedstawione. Z tego, co wiem, nawet ze środowiskiem nie do końca były konsultowane – a to trzeba zrobić" – mówił.
Rzecznik Praw Dziecka zaznaczył, że niezbędne jest szybkie podjęcie działań nad stworzeniem narodowej strategii walki z próchnicą u dzieci.
Zaprezentowano wyniki badań ankietowych, przeprowadzanych od czerwca do końca sierpnia na grupie ponad 730 lekarzy dentystów, stażystów oraz studentów stomatologii. W badaniu ankietowani przedstawili swoją opinię w odniesieniu do planowanych zmian w opiece stomatologicznej dzieci i młodzieży.
Jak podkreślała prof. dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk, konsultant krajowy w dziedzinie stomatologii dziecięcej, a także inicjatorka ankiety, dentyści nie tylko chcą leczyć dzieci, ale i w zdecydowanej większości to robią, co deklaruje aż 94 proc. ankietowanych. Ci, co robią to bez warunków wstępnych, wyjaśniają, że takie jest powołanie dentysty (sześciu na dziecięciu pytanych), dodatkowo czterech na dziesięciu dodaje, że "to wdzięczny pacjent".
"Należy równocześnie zauważyć, że co trzeci lekarz dentysta leczy dzieci tylko prywatnie. 38 proc. z tej grupy twierdzi, iż przyczyna tkwi w tym, że kontrakt NFZ nie zapewnia finansowania odpowiadającego włożonym środkom oraz czasowi, który trzeba poświęcić na leczenie. 18 proc. uważa, że kontrakt NFZ skutkuje wprowadzeniem trudnych do zaakceptowania obowiązków w sferze organizacji pracy. Największa grupa ankietowanych (44 proc.) nie leczy dzieci 'na NFZ', gdyż po prostu nie może go zdobyć" – powiedziała Olczak-Kowalczyk.
Eksperci zastanawiali się ponadto, co musiałoby się stać, aby lekarz dentysta, który nie leczy dzieci w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, rozważał taki kierunek pracy. Ich zdaniem, głównym czynnikiem byłaby realna podwyżka wycen świadczeń. W liście do organizatorów debaty Ministerstwo Zdrowia zapewniło, powołując się na informacje NFZ, iż "szacuje się, że środki finansowe w porównaniu do 2016 r. i połowy 2017 r. ulegną zwiększeniu o około 60 mln zł rocznie".
Specjaliści wskazywali także, że nowe przepisy zawarte w projekcie "ustawy o zdrowiu dzieci i młodzieży" w odniesieniu do kwestii opieki stomatologicznej najmłodszych nadal zawierają wiele niejasności, choćby w odniesieniu do funkcjonowania gabinetów stomatologicznych w szkołach czy dentobusów.
Lekarze zwracali także uwagę na olbrzymią rolę profilaktyki chorób jamy ustnej u dzieci i młodzieży.
"To jest kwestia podejścia i zrozumienia problemu. Problem dotyczy wszystkich – nikt nie zwolnił rodziców z odpowiedzialności za wychowanie dzięci i kształtowanie nawyków dziecka. Nie zastąpi rodzica szkoła, nawet jeśli będziemy mocno tego chcieli. Nie rozwiąże problemu dentobus, bo dentobus przecież nie leczy zębów" – mówił wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej Leszek Dudziński.
"Kompleksowa opieka, zrozumienie problemu przez lekarzy rodzinnych, pediatrów, osób odpowiedzialnych ze dietetykę i za żywienie – bo jeżeli będziemy jedli 40 kg cukru na osobę, to stomatolodzy urobią sobie rączki po łokcie i naprawdę nie uda nam się nic zmienić, dopóki nie osiągniemy tego momentu edukacyjnego, czyli kiedy instytucje odpowiedzialne, np. przedszkole, szkoła – będą odpowiadały za edukację w zadaniach dot. promocji i profilaktyki" – dodał.
Lekarze zaznaczali też, że praktycznie każdy dentysta (96 proc.) uważa, że odrębna wizyta "profilaktyczno-edukacyjna" powinna być standardem i to w przypadku każdego pacjenta, bez względu na jego wiek i stan uzębienia.
"Nierealizowanie oddzielnych wizyt 'profilaktyczno-edukacyjnych' wynika przede wszystkim z problemów dotykających ich finansowania. Wobec tego typu trudności ponad połowa dentystów nie wprowadza takich wizyt. 29 proc. uważa, że pacjenci płacący z własnej kieszeni nie oczekują rozmów na temat profilaktyki, za które wystawiano by im rachunek. Pozostali dentyści, którzy nie wdrażają profilaktyki, jako przyczynę wskazują zbyt nikłe środki przeznaczane na ten cel przez NFZ. Znaczący odsetek (21,8 proc.) twierdzi także, że jednorazowa wizyta profilaktyczna nie przyniesie widocznych efektów w zachowaniu prozdrowotnym pacjenta” – podkreśliła prof. Olczak-Kowalczyk.
Organizatorzy debaty, pod merytorycznym patronatem prof. Doroty Olczak-Kowalczyk oraz Prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej dr Anny Jurczak, zapowiedzieli przygotowanie tzw. "Białej Księgi Stomatologii Dziecięcej", zawierającej opinie, uwagi i pomysły na usprawnienie opieki stomatologicznej w dzieci. Gotowy dokument ma zostać przekazany szefom resortów zdrowia i edukacji.
