Ministerstwo Zdrowia systematycznie podejmuje działania mające na celu poprawę dostępności do świadczeń profilaktycznej i stomatologicznej opieki zdrowotnej dla uczniów – poinformował resort, odnosząc się do raportu NIK.
Fot. Bartosz Bańka / Agencja Gazeta
Ministerstwo Zdrowia w nawiązaniu do zastrzeżeń sformułowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli w raporcie „Opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym” wskazało, że w 2017 r. opiekę zdrowotną nad uczniami sprawowało 22 281 lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej w 9453 miejscach udzielania świadczeń (gabinety poza szkołą), 12 095 dentystów w 8643 gabinetach stomatologicznych (w tym w 631 gabinetach w szkołach) i 8189 pielęgniarek środowiska nauczania i wychowania oraz higienistek szkolnych w 15 408 gabinetach profilaktyki zdrowotnej w szkołach oraz 3544 innych gabinetach poza szkołą (8403 szkoły nie miały gabinetu).
Ministerstwo podkreśla, że utworzenie i wyposażenie gabinetu profilaktyki zdrowotnej w szkole jest ustawowym obowiązkiem organu prowadzącego szkołę, którym w przypadku szkół publicznych jest jednostka samorządu terytorialnego albo właściwy minister. Jeśli w szkole nie ma gabinetu profilaktyki zdrowotnej, świadczenia profilaktycznej opieki zdrowotnej są udzielane przez pielęgniarkę w gabinecie poza szkołą.
Resort podaje, że organizacja opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym została na nowo zdefiniowana i określona w projekcie ustawy o opiece zdrowotnej nad uczniami. Został on przekazany do uzgodnień i konsultacji – trwają analizy zgłoszonych uwag.
Ministerstwo podaje, że w projekcie ustawy uregulowało zagadnienia, które we wnioskach NIK zostały wskazane jako niezbędne do zrealizowania przez ministra zdrowia. Najważniejsze z nich to, jak wskazało MZ, stworzenie podstaw monitorowania i oceny realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej i stomatologicznej oraz ograniczenie braków kadrowych i dysproporcji struktury wiekowej pielęgniarek w placówkach oświatowych. Resort planuje zwiększenie dostępu do świadczeń pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania oraz higienistki szkolnej przez obniżenie liczby uczniów na etat, a tym samym wydłużenie czasu pracy pielęgniarki albo higienistki w szkole.
Projekt zakłada też zwiększenie kompetencji pielęgniarki albo higienistki szkolnej o koordynację profilaktycznej opieki zdrowotnej i stomatologicznej oraz ścisłą współpracę z rodzicami ucznia i pracownikami szkoły.
Regulacja przewiduje również poprawę dostępności do świadczeń stomatologicznych dla dzieci i młodzieży w szkole przez wskazanie, że organy prowadzące szkołę mogą tworzyć i wyposażać gabinety stomatologiczne – świadczenia będą udzielane w gabinetach w szkołach, współpracujących ze szkołą (gdy w szkole nie ma gabinetu stomatologicznego) i w dentobusach. Wybór formy opieki będzie zależał od warunków lokalnych i infrastruktury szkoły.
MZ wskazuje, że obecnie świadczenia stomatologiczne dla dzieci i młodzieży są udzielane w gabinetach stomatologicznych ogólnodostępnych i w gabinetach w niektórych szkołach.
Zakup dentobusów miał poprawić dostępność opieki stomatologicznej dla dzieci i młodzieży w mniejszych miejscowościach, w których nie ma gabinetu stomatologicznego w szkole lub najbliższej okolicy. MZ zaznacza, że możliwość udzielania świadczeń w dentobusie nie wpłynęła na zmianę organizacji udzielania świadczeń stomatologicznych i nie ograniczyła dzieciom i młodzieży prawa do korzystania z nich w stacjonarnych gabinetach. Dentobusy są bowiem dodatkowymi, a nie jedynymi miejscami udzielania gwarantowanych świadczeń stomatologicznych tej grupie osób.
MZ podało, że równolegle z pracami legislacyjnymi opracowało projekt programu polityki zdrowotnej „Poprawa dostępności do świadczeń stomatologicznych dla dzieci i młodzieży w szkołach w 2018 r.”. Jego celem jest zwiększenie dostępności świadczeń stomatologicznych udzielanych w gabinetach dentystycznych w szkołach i objęcie jak najliczniejszej grupy dzieci i młodzieży efektywną opieką stomatologiczną i działaniami edukacyjnymi o zdrowiu jamy ustnej.
Program jest skierowany do organów prowadzących szkoły publiczne (jednostek samorządu terytorialnego i właściwych ministrów), które będą mogły otrzymać pieniądze na zakup wyposażenia szkolnych gabinetów dentystycznych i na działania edukacyjne. W 2018 r. na ten program ma być przeznaczone 5 mln zł z rezerwy celowej. 12 czerwca br. program uzyskał pozytywną opinię Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Wkrótce rozpocznie się jego realizacja – zostanie ogłoszony konkurs dla organów prowadzących szkoły publiczne, które planują uruchomienie gabinetów stomatologicznych w szkołach.
MZ przypomina, że w 2017 r. organy prowadzące szkoły – na podstawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających poprawę jakości świadczeń opieki zdrowotnej – mogły złożyć wnioski o dotację na doposażenie gabinetów profilaktyki zdrowotnej, w których świadczeń zdrowotnych udziela pielęgniarka szkolna. W dwóch turach złożono wnioski na łączną kwotę 47 258 435,11 zł na zakup wyposażenia w 8449 gabinetach.
Ministerstwo podkreśla, że zauważa problemy w pielęgniarstwie i położnictwie, zwłaszcza spadającą liczbę pielęgniarek i położnych w systemie opieki zdrowotnej. W związku z tym minister powołał w 2017 r. zespół do spraw opracowania strategii na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce. Zespół ten wypracował dokument „Strategia na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa”, który określa działania, jakie należy podjąć, aby zapewnić wysoką jakość, bezpieczeństwo i dostęp do opieki pielęgniarskiej. Dokument ten jest jednym z ważnych narzędzi w realizacji polityki zdrowotnej ministra zdrowia w najbliższym czasie. Jednym z priorytetowych działań jest m.in. zwiększenie liczby studentów na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo poprzez zwiększenie dotacji dla uczelni medycznych od roku akademickiego 2018/2019.
Resort nie zgadza się z zarzutami raportu NIK, że „Minister Zdrowia dopiero w 2017 r. uznał dziedziny pielęgniarstwa pediatrycznego i rodzinnego za priorytetowe”. Przypomniało, że szkolenia specjalizacyjne w tych dziedzinach pielęgniarstwa były uznawane za priorytetowe już wcześniej, stosownie do propozycji marszałków województw i Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych. W 2016 r. pielęgniarstwo pediatryczne i rodzinne było uznawane za priorytetowe dla sześciu województw, w 2015 r. – dla czterech województw w przypadku szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego i dla trzech województw w przypadku szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego.
