Rodzi się dziecko, wymarzone, wyczekane. Matka tuli je, całuje, ogląda ze wszystkich stron. Wspólnie z ojcem odkrywają, że oto urodziło się najpiękniejsze stworzenie na świecie. Skąd więc stan, który określamy jako baby blues, smutek poporodowy? Wyjaśniamy jak długo będzie trwać baby blues i jakie są przyczyny przygnębienia po porodzie.
Fot. iStock.com
Kiedy się pojawia baby blues?
Mija kilka dni, parę nieprzespanych nocy i pojawiają się obawy i niepewność. Drobne trudności w opiece nad maluszkiem wyprowadzają z równowagi, kłopoty z karmieniem piersią stają się źródłem rozpaczy. Konieczność zostania dzień dłużej w szpitalu z powodu nieprzybierania dziecka na wadze wywołuje atak płaczu. Matka nie rozumie, co się z nią dzieje, bo przecież zwykle jest opanowana. Ma wrażenie, że jej reakcje są nieracjonalne, czuje się zawstydzona. Niezdolność kontrolowania własnych reakcji powoduje zakłopotanie i wzmacnia niepokój. Jeśli coś takiego przytrafiło się również Tobie, to masz do czynienia z baby blues – smutkiem poporodowym.
Baby blues – przyczyny
Spora grupa badaczy zajmujących się zaburzeniami emocjonalnymi w okresie okołoporodowym uważa, że baby blues wynika z gwałtownych zmian hormonalnych, które po porodzie zachodzą w organizmie kobiety. Znaczenie ma również lęk o własne dziecko, odczuwany w związku z tym stres, czy brak wsparcia ze strony otoczenia. Pierwsze doby po porodzie to czas zmniejszonej ilości snu, czy dolegliwości charakterystycznych dla połogu – bolesność piersi, krocza czy rany po cięciu cesarskim.
Kolejną przyczynę stanowi wywierana na matki presja społeczna, szczególnie w dobie mediów społecznościowych, by jak najszybciej wyglądać, czuć się i żyć, jak w okresie sprzed ciąży. Podczas gdy ciąża, poród, a następnie pierwsze dni opieki nad dzieckiem to ogromne wyzwanie dla każdej kobiety i wyrozumiałość dla siebie, ale także czas, wsparcie i zrozumienie ze strony otoczenia ma niebagatelne znaczenie.
Baby blues – objawy smutku poporodowego
Matczyny smutek charakteryzuje się wahaniami nastroju – możesz czuć na przemian radość i smutek. Typowa jest drażliwość, płaczliwość, niepokój, czasami nadmierna ekscytacja, gadatliwość. Możesz mieć trudności z koncentracją i zapamiętywaniem dużych ilości informacji, m.in. na temat zasad postępowania podczas karmienia piersią, techniki karmienia.
Skutki baby blues są dokuczliwe, choć pewnie pociesza fakt, że z mniejszym lub większym nasileniem dotyka on nawet 85% kobiet.
Jak sobie radzić ze smutkiem poporodowym?
Ważny jest kontakt z osobami, które ze zrozumieniem przyjmą Twój płacz, nie zbagatelizują sytuacji, pozwolą na wyrażanie różnych uczuć. W tym czasie będziesz potrzebować więcej praktycznej pomocy w opiece nad dzieckiem, w przygotowaniu posiłków, w pracach domowych itd. Czasem pomaga tak banalna sprawa, jak kilka godzin nieprzerwanego snu.
Większość matek jest w stanie samodzielnie uporać się z dolegliwościami, m.in. dzięki odpowiedniej pomocy ze strony bliskich.
Baby blues – ile trwa?
Baby blues to stan przejściowy, pojawia się w pierwszych dniach po porodzie i zwykle nie trwa dłużej niż 2–3 tygodnie. Jeśli zauważasz, że czas obniżonego nastroju przedłuża się koniecznie zgłoś się do lekarza. Może to świadczyć o depresji poporodowej, która jest chorobą wymagającą włączenia leczenia.
Polecamy: Czym są okołoporodowe zaburzenia psychiczne i jak się leczy kobiety cierpiące z ich powodu?
Depresja poporodowa – kiedy warto zwrócić się po pomoc?
Depresja poporodowa dotyka nawet do 20% kobiet. Jej objawy pojawiają się zwykle nieco później niż baby blues – od kilku do kilkunastu tygodni po porodzie. U jej podłoża leżą: zaburzenia stężenia hormonów w okresie poporodowym, nasilony stres, występowanie depresji przed okresem ciąży i połogu, problemy zdrowotne u dziecka, również trudności w karmieniu piersią. Wśród spektrum objawów możemy wymienić: przekonanie o braku własnych kompetencji rodzicielskich, postrzeganie swojej sytuacji i problemów dotyczących dziecka jako wyjątkowo trudnych, bezsilność, zaburzenia snu, poczucie osamotnienia, poczucie bycia niezrozumianym, płaczliwość, poczucie winy, a nawet myśli samobójcze. Depresja poporodowa wymaga konsultacji specjalistycznej, psychoterapii, czasami leczenia farmakologicznego, które zgodnie z aktualną wiedzą medyczną może być dobrane w taki sposób, by było bezpieczne w czasie karmienia piersią. Warto tutaj również zaznaczyć, że skuteczne karmienie piersią jest czynnikiem zmniejszającym ryzyko wystąpienia depresji poporodowej.
Więcej o depresji poporodowej przeczytasz w artykule Depresja i psychoza poporodowa