Pytanie nadesłane do redakcji
Dzień dobry. Mój 10-letni syn od kilku lat chorował na astmę, która objawia sie męczącym kaszlem. Odkąd poszedł do szkoły stopniowo odstawiono wszystkie leki. Przez 2,5 roku nie miał ww. objawów. Tydzień temu zachorował na wirusowe zapalenie oskrzeli. Dostał antybiotyk. Niestety zaraz po leczeniu kaszel i katar wróciły na nowo. Pediatra stwierdził, że nie ma już zapalenia i osłuchowo jest czysto. Czy możliwe jest, że to zapalenie oskrzeli wywołało nawrót astmy po kilku latach? Czy powinniśmy wrócić do leczenia?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Typowe objawy astmy to napadowy suchy kaszel, świszczący oddech, uczucie braku powietrza oraz ucisku w klatce piersiowej pojawiające się po wysiłku, emocjach, pod wpływem działania czynników atmosferycznych, takich jak: wiatr, mgła, niskie temperatury otoczenia.
Objawy chorobowe mogą budzić pacjenta 2-3 godziny po zaśnięciu lub we wczesnych godzinach porannych. W okresie zaostrzeń, zwykle w trakcie osłuchiwania płuc, słyszalne są zmiany charakterystyczne dla skurczu oskrzeli. U małych dzieci mogą występować wyłącznie ekwiwalenty astmy, tzn. świszczący oddech lub napadowy suchy kaszel bez charakterystycznych zmian osłuchowych, pojawiające się w sytuacjach wcześniej opisanych.
Około 80% przypadków astmy dziecięcej to astma atopowa, w której objawy chorobowe wywołane są uczuleniem na alergeny powietrznopochodne, znacznie rzadziej alergeny pokarmowe.
Czynnikiem zaostrzającym chorobę mogą być infekcje, zwłaszcza wirusowe.
Nie napisała Pani czy syn chorował na astmę alergiczną, czy objawy wywoływane były wyłącznie infekcjami. Zakażenia wirusowe nie poddają się antybiotykoterapii, więc być może infekcja stwierdzona u syna była zakażeniem o etiologii bakteryjnej?
Odpowiadając na Pani pytanie, nie można wykluczyć nawrotu wcześniejszej choroby, ale bardziej prawdopodobne wydaje się występowanie kaszlu poinfekcyjnego.
Kaszel taki może utrzymywać się nawet kilka tygodni po infekcji. Charakterystyczne jest stopniowe zmniejszanie się jego nasilenia. Zazwyczaj objawy mijają same, czasami niezbędne jest okresowe włączenie wziewnych glikokortykosteroidów.
W przypadku utrzymywania się kaszlu ponad 6 tygodni lub wcześniej, jeśli dojdzie do nasilenia objawów wskazana byłaby konsultacja lekarza pulmonologa lub alergologa.
Piśmiennictwo:
Bielecka T., Feleszko W., Ziółkowski J.: Przewlekły kaszel u dzieci - kiedy do specjalisty? Pediatria po dyplomie. 2012; 16,6: 46-52.Chmielewska-Szewczyk D.: Astma wczesnodziecięca - postępowanie w zaostrzeniach i okresach remisji. Alergia. 2010; 3/45: 19-21.
Emeryk A., Bręborowicz A., Lis G.: Astma i choroby obturacyjne oskrzeli u dzieci. Elsevier Urban&Partner, 2010.
Hassmann-Poznańska E.: Pediatria po dyplomie. 2011 Wydanie Specjalne: Katar: 25-32.
Yanushevych M., Feleszko W., Bartosiewicz W.: Farmakoterapia infekcji górnych dróg oddechowych. Terapia. W gabinecie lekarza rodzinnego. 2013; XXI, 12(298): 7-13.
