Pytanie nadesłane do redakcji
Czym cechuje się wrodzona stopa płaska?
Odpowiedział
lek. med. Marek Libura
specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu
ZOZ MSWiA w Krakowie
Istotą tej deformacji jest trwałe ustawienie kości skokowej w stawie skokowo-goleniowym w zgięciu podeszwowym (pionowo), czemu towarzyszy końskie ustawienie kości piętowej.
Przyczyna wady nie jest znana, choć przypuszcza się, że jest związana z zaburzeniem równowagi mięśni krótkich i długich stopy. Zniekształcenie stopy istnieje wprawdzie od urodzenia, ale rozpoznawane są zaawansowane postacie choroby.
Najbardziej charakterystycznymi i stałymi cechami są zniesienie, a nawet suszkowate wygięcie sklepienia podłużnego stopy, końskie ustawienie stępu oraz przodostopia grzbietowo i w odwiedzeniu. Uchwytnym defektem funkcjonalnym jest znaczne ograniczenie ruchów stępu i zginania podeszwowego przodostopia, w miarę upływu czasu ujawania się wyszczuplenie łydki i nieprawidłowe ustawienie palców.
Wrodzoną stopę płaską klasyfikujemy w trzy typy:
- typ teratogenny - stopa sztywna z towarzyszącym wielowadziem
- typ neurogenny - zaburzenia balansu mięśniowego
- typ nabyty - w wyniku nieprawidłowego ułożenia płodu w łonie matki.
Leczenie nieoperacyjne jest zawsze celowe, chociażby jako przygotowanie do leczenia operacyjnego. Podstawą jest rozciąganie przykurczonych struktur utrwalane za pomocą często zmienianego opatrunku gipsowego. Leczenie operacyjne wskazane jest rok przed rozpoczęciem chodzenia, chociaż korekcje w późniejszym okresie również są możliwe. Podczas jednoetapowej otwartej repozycji przemieszczeń w obrębie stawów stępu m.in. przedłuża się ścięgno Achillesa, ścięgna mm. strzałkowych oraz ścięgna mm. prostowników palców.
Rokowanie w tej deformacji jest tym lepsze, im szybciej postawiona zostanie diagnoza i wdrożone leczenie.
Piśmiennictwo:
Dziak A.: Dysfunkcje bólowe stopy.Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003