Pytanie nadesłane do redakcji
Co mogą oznaczać moczany bezpostaciowe w osadzie moczu (bardzo liczne w p.w.) u 8-letniego dziecka z podejrzeniem od 4 lat nefropatii IgA. Badanie moczu robimy raz w miesiącu i nie pojawiały się wcześniej. Czy zakwaszenie moczu witaminą C wystarczy do unormowania wyników?
Odpowiedziała
dr hab. med. Teresa Nieszporek
Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
W osadzie moczu mogą być obecne związki mineralne w postaci kryształów lub osadu bezpostaciowego. Nie wszystkie kryształy stwierdzane w osadzie moczu świadczą o chorobie nerek i dróg moczowych. Istotną wartość diagnostyczną mają kryształy zbudowane z cystyny, tyrozyny, leucyny i ksantyny. Kryształy takie mogą występować w niektórych chorobach, np. u chorych na cystynurię mogą się pojawiać w moczu kryształy cystyny. Obecność w moczu kryształów kwasu moczowego oraz kryształów zbudowanych ze szczawianu i fosforanu wapnia nie zawsze świadczy o chorobie, gdyż takie zmiany mogą występować też w moczu u osób zdrowych. Moczany bezpostaciowe mogą również tworzyć się w moczu u osób zdrowych. Związki te powstają często w moczu, który przed wykonaniem badania przechowywany był w lodówce. Zatem, wynik badania moczu, w którym nie stwierdza się nieprawidłowości, a w osadzie moczu obecne są jedynie moczany bezpostaciowe nie przemawia za chorobą nerek. W przypadku, gdy u dziecka wysunięto wcześniej podejrzenie choroby nerek wynik badania moczu należy jednak przedstawić lekarzowi prowadzącemu, który oceni, czy opisywane zmiany mają istotne znaczenie diagnostyczne.
Wydalany z moczem kwas moczowy rozpuszcza się w moczu w zależności od pH moczu. Im bardziej kwaśne pH, tym gorsza rozpuszczalność kwasu moczowego i tym łatwiej dochodzi do tworzenia kryształów. Podawanie witaminy C poprzez zakwaszanie moczu może zatem nasilić powstawanie kryształów kwasu moczowego.
