Pytanie nadesłane do redakcji
Mój synek ma 2,5 roku, od około roku utrzymuje się u niego bardzo nieprzyjemny zapach z ust, szczególnie po przebudzeniu (mimo prawidłowej higieny jamy ustnej). Dodam, że synek jest alergikiem z AZS, pozostaje na diecie eliminacyjnej. Nie choruje na nic innego, nie ma kataru alergicznego, ząbki ma zdrowe, zdrowo się odżywia, je dużo warzyw i owoców, wyniki badań (morfologia, glukoza, tarczyca) ma prawidłowe. Co może być przyczyną takiego stanu?
Odpowiedział
dr med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Nieprzyjemny oddech (łac. halitosis, fetor ex ore) jest częstym problemem, który dotyczy 15-30% ludzi.
Zwykle - w około 90% przypadków - przyczyna przykrego oddechu leży w obrębie jamy ustnej i w znaczniej mierze jest wynikiem zachodzących tam procesów: bakteryjnego rozkładu aminokwasów pochodzących z białek i glikoprotein w zalegającej ślinie, resztkach żywności, złuszczonych komórkach nabłonka, krwi i wydzielinie spływającej z nosa. Najczęściej przykry zapach powoduje nadmierny rozwój bakterii na języku. Przyczyny umiejscowione poza jamą ustną, np. refluks żołądkowo-przełykowy, choroby metaboliczne (np. kwasica w przebiegu cukrzycy – zapach acetonu), choroby nerek (mocznica) czy uchyłki przełyku występują rzadziej.
Poprawę można uzyskać, dbając o higienę jamy ustnej, w tym o oczyszczanie języka, o czym się często zapomina (są dostępne specjalne skrobaczki i szczoteczki do języka), i stosując płyn dezynfekujący do płukania jamy ustnej. Jeżeli to nie pomaga, warto udać się do laryngologa (niedrożny nos, przewlekłe zapalenie zatok), gdyż oddychanie przez usta, częste u dzieci z przerostem tkanki chłonnej, również może prowadzić do nieprzyjemnego oddechu.
Najczęstsze przyczyny nieświeżego oddechu:
- nagromadzenie wydzieliny z nosa na tylnej części grzbietu języka (u dzieci i dorosłych)
- zła higiena jamy ustnej (zwłaszcza brak czyszczenia przestrzeni między zębami)
- niewłaściwe leczenie dentystyczne (np. wadliwe protezy, mosty, nieszczelne korony, ropnie)
- oddychanie przez usta i inne przyczyny suchości w jamie ustnej (np. leki, długi odstęp pomiędzy posiłkami, stres i niepokój)
- spożycie alkoholu
- nadwaga
- cykl miesiączkowy
- białkowe resztki pokarmowe pozostałe między zębami
- cebula i czosnek.
Piśmiennictwo:
Cuchnący oddechHalitosis
Rosenberg M.: The science of bad breath. Sci. Am. 2002; 286 (4): 72.
Nadanovsky P., Carvalho L.B., Ponce de Leon A.: Oral malodour and its association with age and sex in a general population in Brazil. Oral Dis. 2007; 13 (1): 105.
UpToDate 2013. Bad Breath.