×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Oparzenie – jak udzielić pierwszej pomocy dziecku?

lek. med. Tomasz Madej
Szpitalny Oddział Ratunkowy
Szpital Specjalistyczny im. Ludwika Rydygiera w Krakowie

Największy procent wśród domowych zdarzeń niepożądanych z udziałem dzieci stanowią oparzenia. Najbardziej narażone na oparzenia są małe dzieci, które nie są świadome zagrożeń.

Fot. photopin.com

Oparzenie to następstwo kontaktu skóry z wysoką temperaturą (ogniem, gorącymi powierzchniami, gorącymi płynami lub parą wodną), prądem elektrycznym lub chemikaliami. Oparzenia dotyczą najczęściej dzieci najmłodszych i są skutkiem niedostatecznego nadzoru ze strony opiekunów. Najczęstszymi źródłami oparzeń termicznych są: wrzątek, gorące mleko, płomienie, zupa, para wodna, garnki, pokrywki, grzejnik i żelazko.

Do niezwykle groźnych oparzeń należą oparzenia środkami chemicznymi, do których dochodzi wskutek wylania na siebie lub wypicia niebezpiecznej substancji, np. środka żrącego.

Przyczyną oparzeń elektrycznych jest kontakt z urządzeniami elektrycznymi (zabawa urządzeniem elektrycznym z włączonym zasilaniem, manipulacje przy kontakcie).

Objawy oparzeń termicznych – w zależności od stopnia – objawiają się rumieniem, bólem, obrzękiem, pęcherzami na skórze, dusznością (oparzenia dróg oddechowych), a nawet utratą przytomności.

Oparzenia chemiczne skóry powodują ostry ból, pieczenie, zaczerwienienie lub inne przebarwienie skóry w miejscu kontaktu, pęcherze, złuszczanie się.

W przypadku substancji żrącej spożytej doustnie występują: ból w obrębie początkowej części przewodu pokarmowego (jama ustna, gardło przełyk, brzuch), bladość lub siność warg i błon śluzowych oraz nudności i wymioty.

Oparzenia elektryczne należą do najniebezpieczniejszych. Towarzyszą im objawy w miejscu oparzenia, takie jak w przypadku oparzeń termicznych oraz znaczne dolegliwości bólowe, a także może dojść do utraty przytomności.

Postępowanie

Udzielając pierwszej pomocy dziecku z lekkim oparzeniem niewielkiej powierzchni ciała, należy się upewnić, że miejsce wypadku jest bezpieczne. Jeśli powierzchnia oparzenia jest mała, schłodź ją natychmiast letnią lub zimną wodą (nie używaj do tego celu lodu lub wody z lodem). Schładzać należy do czasu aż miejsce oparzenia przestanie boleć (ok. 15–20 min). Do schładzania oparzenia używa się czystej wody. Po schłodzeniu miejsce oparzenia należy przykryć suchym, nieprzywierającym jałowym lub czystym opatrunkiem (nie stosować waty ani ligniny!).

W przypadku udzielania pomocy dziecku z rozległym oparzeniem należy uzyskać pewność, że miejsce zdarzenia jest bezpieczne, a następnie zadzwonić pod numer alarmowy 112. Jeśli na dziecku pali się ubranie, zgaś ogień (połóż dziecko na ziemi, każ mu się turlać, a następnie przykryj je mokrym kocem, który zdejmiesz po ugaszeniu ognia). Rozpocznij natychmiastowe schładzanie, ale przez okres nie dłuższy niż 1–2 minuty. W czasie schładzania usuń odzież poprzez rozcięcie, usuń nieprzywarte do skóry resztki ubrań oraz ewentualną biżuterię. Po schłodzeniu przykryj dziecko suchym kocem, aby nie doprowadzić do wyziębienia. Oceniaj stan dziecka regularnie w oczekiwaniu na przyjazd pogotowia ratunkowego.

Prąd elektryczny może spowodować zarówno oparzenia zewnętrzne, jak i wewnętrzne.

Na ciele dziecka po porażeniu prądem widoczne mogą być tylko niewielkie objawy. Na ich podstawie nie można stwierdzić rozległości obrażeń wewnętrznych. Nie dotykaj dziecka, które ma kontakt z włączonym źródłem prądu. Wyłącz główny bezpiecznik zasilania. Po wyłączeniu zasilania możesz dotknąć porażonego dziecka. Zadzwoń pod numer alarmowy 112 lub poproś o to inną osobę. Sprawdź czy dziecko jest przytomne, czy oddycha. W przypadku niereagującego i nieoddychającego prawidłowo dziecka rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową. Jeśli dziecko jest przytomne i oddycha samodzielnie, ułóż je w pozycji bezpiecznej do przyjazdu karetki pogotowia.

Każde dziecko porażone prądem elektrycznym niezależnie od ciężkości objawów powinien zbadać lekarz.

W przypadku oparzeń chemicznych skóry pierwszym krokiem powinno być usunięcie środka chemicznego ze skóry. W przypadku substancji sypkich należy zetrzeć je ze skóry (nie wcierać!), a następnie płukać dużą ilością wody. W przypadku substancji płynnych należy je spłukać dużą ilością wody. Do płukania nie używamy żadnych innych substancji, tylko wody!

W przypadku spożycia substancji chemicznej doustnie, poleca się do wypicia płyny obojętne, o ile dziecko jest przytomne (np. woda, mleko). Absolutnie przeciwwskazane jest prowokowanie wymiotów!

Dalsze postępowanie

Każde rozległe oparzenie termiczne, porażenie prądem oraz oparzenie chemiczne wymaga oceny poszkodowanego przez zespół ratownictwa medycznego. Po przybyciu zespół wdraża niezbędne w danym przypadku czynności ratunkowe. Po ocenie i zabezpieczeniu funkcji życiowych, zespół będzie dążył w miarę możliwości do ograniczenia rozmiaru oparzenia (schładzanie), zapewnienia komfortu termicznego i odpowiedniego leczenia przeciwbólowego. W większości przypadków po oparzeniach wymagana będzie obserwacja i diagnostyka i leczenie w warunkach szpitalnych.

15.03.2016
Zobacz także
  • Utrata przytomności
  • Rana
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta