×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Dysplazja stawu biodrowego u dzieci

Dr hab. med. Jerzy Sułko
Klinika Chirurgii Dziecięcej
Instytut Pediatrii CM UJ, Kraków

Stawy biodrowe noworodka i młodego niemowlęcia są delikatne i niestabilne. W związku z fizjologiczną niedojrzałością różnych elementów anatomicznych stawu, tworzące je kości można stosunkowo łatwo przesuwać względem siebie. Gdy kości tracą ze sobą właściwy kontakt, staw nie rozwija się prawidłowo.

Prawidłowa pozycja nóżek noworodka i niemowlaka, zapewniająca odpowiednie ułożenie kości tworzących staw biodrowy, umożliwia jego stopniowe dojrzewanie – w ciągu 1. roku życia staje się on mocniejszy i bardziej stabilny.

Oprócz tej normalnej niedojrzałości u niektórych noworodków i młodych niemowląt występuje dodatkowo niedorozwój stawów biodrowych – tzw. dysplazja (w Polsce ok. 4% populacji w tym wieku).

Co to jest dysplazja stawu biodrowego?

Dysplazja stawu biodrowego to niedostateczny rozwój kości i innych elementów tworzących ten staw, a zwłaszcza zbyt płytkie i strome brzegi panewki („gniazda”) na kości biodrowej, w której jest umocowana kość udowa. Stan taki powoduje, że kość udowa, w miarę zwiększania się siły mięśni i ich napięcia, zostaje trwale wysunięta z panewki poza staw. Dochodzi wtedy do zwichnięcia stawu, które uniemożliwia dziecku prawidłowe chodzenie.

Dziecko nieleczone lub leczone zbyt późno utyka, a jego chód przypomina chód kaczki. Dysplazja najczęściej jest jednostronna, choć może dotyczyć także obu bioder. Częściej rozwija się u dziewczynek niż chłopców.

Ryzyko wystąpienia dysplazji stawu biodrowego u dziecka jest większe niż przeciętne (szczególnie u dziewczynek), gdy jego rodzeństwo lub rodzice mieli dysplazję stawu biodrowego lub dziecko urodziło się z położenia pośladkowego.

Dysplazję biodra można skutecznie wyleczyć metodami nieoperacyjnymi, jeśli tylko zostanie ono odpowiednio wcześnie rozpoczęte. Zwichnięcie stawu biodrowego może wymagać leczenia operacyjnego oraz długotrwałego unieruchomienia dziecka w gipsie. Leczeniem omawianych chorób biodra powinien się zajmować ortopeda dziecięcy.

Im później rozpozna się dysplazję lub zwichnięcie stawu, tym gorsze będą wyniki leczenia.

Jakie są objawy dysplazji stawu biodrowego?

Dysplazja stawu biodrowego objawia się:

  • niestabilnością biodra, czyli przesuwaniem się kości udowej poza granice stawu (panewki) – powoduje to wyczuwalne w kilku pierwszych tygodniach życia dziecka przeskakiwanie w stawie biodrowym podczas odwiedzenia i przywiedzenia nóżek (czasem podczas normalnej pielęgnacji, choć zazwyczaj dopiero w trakcie badania lekarskiego)
  • po okresie noworodkowym dominuje ograniczenie odwiedzenia nóżek w biodrach (czyli trudności w ich odchyleniu na boki)

Objawy wskazujące na dysplazję stawu biodrowego powinien zauważyć lekarz w trakcie obowiązkowego badania bioder na oddziale noworodkowym oraz podczas okresowych wizyt profilaktycznych w 1. roku życia.

Wynik badania lekarskiego stawów biodrowych na oddziale noworodkowym powinien być zapisany w książeczce zdrowia dziecka - to ważna wskazówka dla lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (pediatry lub lekarza rodzinnego). Zarówno badanie stawów biodrowych, jak i sama dysplazja są niebolesne.

Zapamiętaj

Zanim dostaniesz wypis ze szpitala po porodzie sprawdź, czy w książeczce zdrowia dziecka zapisano wynik badania stawów biodrowych. Jeśli nie ma takiej informacji, poproś lekarza o jej uzupełnienie.

Niekiedy badanie lekarskie nie ujawnia dysplazji. Jeżeli wyczujesz przeskakiwanie w biodrze lub inne objawy, które Cię zaniepokoją (np. dziecko zdecydowanie bardziej zgina i porusza tylko jedną nóżką), zgłoś się do lekarza (najlepiej w ciągu tygodnia). Sprawdzi on, czy Twoje obserwacje są słuszne, a w razie wątpliwości zleci badanie USG i/lub konsultację u ortopedy.



Artykuł pochodzi z przewodnika dla rodziców Pierwsze 2 lata życia dziecka wydanego przez Medycynę Praktyczną, Kraków 2012
05.03.2013
Zobacz także
  • Jak zapobiec dysplazji stawu biodrowego?
  • Pieluszki
  • Jak dbać o prawidłowy rozwój niemowlęcia?
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta