Pytanie nadesłane do redakcji
Przed wyjazdem na wakacje chciałabym uzupełnić szczepienie przeciwko żółtaczce typu A, przed szczepieniem zrobiłam badanie anty-HBS, żeby sprawdzić czy powinnam się jednocześnie doszczepić przeciwko żółtaczce typu B (byłam szczepiona ok. 8–10 lat temu) – mój wynik to <2,0 IU/I. Nie wiem, czy powinnam się doszczepić, czy nie ma takiej potrzeby.
Podstawowy cykl szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B) składa się z 3 dawek szczepionki, podanych w odstępach 0–1–6 miesięcy. U ogólnie zdrowych osób nie przewiduje się dawek przypominających. Nie zaleca się także rutynowego oznaczania miana przeciwciał anty-HBs, w celu potwierdzania odpowiedzi immunologicznej na szczepionkę. Ponadto, wynik tego badania, jeśli wykonano je kilka lat po szczepieniu, może być trudny do interpretacji. Przyjmuje się, że dowodem odporności uzyskanej w wyniku szczepienia przeciwko WZW B jest obecność przeciwciał anty-HBs w stężeniu >10 IU/l, ale takie badanie, aby było wiarygodne, wykonuje się w określonym czasie po zakończeniu pełnego schematu szczepienia, zwykle po 4–6 tygodniach, i zaleca tylko u osób z grup ryzyka zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B (np. u osób z niedoborami odporności, chorych na cukrzycę, z przewlekłymi chorobami nerek, dializowanych).
U większości osób prawidłowo zaszczepionych (3 dawki w odstępach 0–1–6 mies. lub zbliżonych) w ciągu kilku lat stężenie przeciwciał zazwyczaj stopniowo się zmniejsza, a zatem stężenie <10 IU/l nie świadczy o braku odporności poszczepiennej. Wykazano, że w większości przypadków istnieje pamięć immunologiczna i w razie kontaktu z wirusem (narażenia na zakażenie) są produkowane przeciwciała, które zapobiegają zachorowaniu. Drugą przyczyną małego stężenia przeciwciał może być pierwotny brak odpowiedzi na szczepionkę, ale zjawisko to dotyczy niewielkiego odsetka osób (ok. 5% osób nie odpowiada na szczepienie).
Zatem, jeżeli nie należy Pani do grupy ryzyka zakażenia i otrzymała Pani w przeszłości pełny schemat szczepienia przeciwko WZW typu B, nie ma konieczności podawania dawek przypominających.
Piśmiennictwo
- A comprehensive immunization strategy to eliminate transmission of hepatitis B virus infection in the United States. Recommendations of the Advisory Committee on Immynization Practices (ACIP). MMWR Recomm. Rep. 2006; 55: 1–33.
- Leuridan E., Van Damme P.: Hepatitis B and the Reed for a booster dose. Clin. Infect. Dis. 2011; 53: 68–75.
- McMahon B.J., Dentinger C.M., Bruden D. i wsp.: Antibody levels and protection after hepatitis B vaccine results of a 22-year follow-up study and response to a booster dose. J. Infect. Dis. 2009; 1390–1396.
- Polska Grupa Ekspertów HBV – zespól ds. szczepień: Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B. Zakażenia 2011; 6; 154–157.
- Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 28 października 2022 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2023. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, poz. 113