×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Szczepienie w pierwszej dobie życia

Pytanie nadesłane do redakcji

Czym jest uzasadnione szczepienie noworodków w Polsce w pierwszej dobie życia? Jak to się ma do ryzyka powikłań poszczepiennych? Czy w tak krótkim czasie można ocenić, czy dziecko powinno zostać zakwalifikowane do szczepienia? Jak to wygląda w innych krajach? Kiedyś szczepiono dzieci w Polsce między 4. a 15. dniem życia. Dlaczego to uległo zmianie?
Anna

Odpowiedziała

lek. med. Izabela Tarczoń
specjalista pediatrii, Konsultant ds. szczepień ochronnych
kierownik Specjalistycznej Poradni Medycznej "Przylądek Zdrowia"

Zgodnie z obowiązującym w Polsce Programem Szczepień Ochronnych w pierwszej dobie życia zdrowym noworodkom podaje się szczepienie przeciwko gruźlicy i pierwszą dawkę szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.

W odniesieniu do gruźlicy jest to pierwsza i jednocześnie jedyna dawka chroniąca przed ciężkim przebiegiem gruźlicy u dzieci. Do takich postaci gruźlicy, mogących być nawet przyczyną zgonu dziecka, należy gruźlicze zapalenie opon mózgowo rdzeniowych, czy gruźlica rozsiana. Polska należy do krajów o tzw. średniej endemiczności (corocznie stwierdza się 24–25 nowych zachorowań na 100 000 osób), w których zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia konieczne jest podanie jednej dawki szczepionki wszystkim noworodkom w ciągu 12 godzin po urodzeniu.

Podanie pierwszej dawki szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B po urodzeniu bardzo skutecznie chroni dziecko przed zachorowaniem, przekazanym mu np. od matki w pierwszych minutach życia. Chroni również przed poważnymi jego konsekwencjami, takimi jak marskość czy rak wątroby. Dzięki powszechnie wprowadzonym od 1996 r. szczepieniom noworodków i kontynuacji szczepień w wieku niemowlęcym uzyskano zmniejszenie liczby nowych zachorowań z 45 (1985 r.) do 3,5 (2008 r.) na 100 000 osób. Obecnie zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu B obserwuje się głównie w grupie młodych osób, dotychczas nieszczepionych, znajdujących się w wieku, w którym spodziewać się mogą potomstwa. Szczepienie noworodków w takiej sytuacji jest niezwykle istotne dla ochrony rodzącego się dziecka przed zakażeniem.

Zmiany w polskim Programie Szczepień Ochronnych, takie jak redukcja liczby szczepień przeciwko gruźlicy do jednej dawki, są z jednej strony skutkiem poprawiającej się sytuacji epidemiologicznej, z drugiej zaś, ze względu na wciąż jeszcze niezadowalającą liczbę nowych zachorowań na terenie Polski, nie można zupełnie zrezygnować z powszechnych szczepień noworodków. Szczepienia są bezpieczną forma profilaktyki, wykonuje się je po kwalifikacji lekarskiej, ryzyko powikłań jest minimalne, nieporównywalnie mniejsze niż naturalny przebieg zakażenia.

Piśmiennictwo:

Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 26.10.2012 w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2013. Dz. U. Nr 234, poz. 1570 z 2009 r. Nr 76, poz. 641, z 2010 r. Nr 107, poz. 679 i Nr 257, poz. 1723 oraz z 2012 r. poz. 892.
Magdzik W., Naruszewicz- Lesiuk D., Zieliński A.: Wakcynologia. Zakres i organizacja szczepień. Wyd. alfa-medica Press 2007: 133–138.
Plotkin S., Orenstein W., Offit P.: Vaccines. 5th Edition

10.09.2018
Wybrane treści dla Ciebie
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Północnej
  • Szczepienie przeciwko gruźlicy
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • Szczepienia obowiązkowe dla podróżnych
  • Szczepienie przeciwko meningokokom
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Południowej
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Szczepienia przed wyjazdem na Karaiby (Wyspy Karaibskie)
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta